Dąb Maryjny, lipa z kapliczką przy ul. Rybnickiej - to tylko niektóre drzewa-symbole Żor

Najbardziej znanym drzewem w Żorach jest Dąb Maryjny. Wiedzą o nim nie tylko mieszkańcy dzielnicy Kleszczówka, bo drzewo rośnie w znajdującym się tu lesie Dębina, ale i żorzanie z innych dzielnic miasta.
Drzewo, będące pomnikiem przyrody, objętym ochroną prawną, jest często odwiedzane przez turystów i wycieczki szkolne. O każdej porze roku można tu spotkać żorzan.
- Najczęściej przyjeżdżam tu na rowerze latem. Czasem księża z kościoła na Kleszczówce organizują tu też majówki - mówi pani Janina, mieszkanka Śródmieścia.
Wyjątkową sławę drzewo zawdzięcza lokalnej tradycji i kultowi Matki Boskiej. Ludowy przekaz nawiązuje do autentycznych wydarzeń z II połowy XIX wieku. - Niejaki kupiec Antoni Kentnowski wracał do domu z Mikołowa. Gdy zorientował się, że podążają za nim zbójcy, uciekł w głąb lasu. Schował się za dużym dębem i modlił żarliwie do Matki Boskiej o ocalenie. Rabusie nie znaleźli kupca. Od tamtego dnia chodził codziennie do drzewa i dziękował za uratowanie życia, odmawiając różaniec. Na pniu dębu powiesił obraz Matki Boskiej - mówi Barbara Kieczka, autorka książek o Żorach.
Jednak przez lata obraz niszczał. W końcu podjęto decyzję o jego renowacji. - W 1936 roku jego odnowy podjął się malarz Walenty Długosz. Pieniądze wyłożyło 25 mieszkańców Żor i Towarzystwo Polek - dodaje Kieczka. Potem do 1997 r. obraz był jeszcze odnawiany pięć razy. - Podczas ostatnich prac malarz Krzysztof Dublewski pomylił się i zamiast wizerunku Matki Boskiej z Dzieciątkiem namalował Matkę Boską Częstochowską - mówi Kieczka.
Ten obraz trafił na probostwo kościoła na Kleszczówce. Wkrótce jednak powstał nowy i zgodny z pierwowzorem - obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem z napisem"Królowo Korony Polski, módl się za nami". Wisi tu do dziś.

Legenda z królem Sobieskim
Z Dębem Maryjnym wiąże się też legenda o królu Janie III Sobieskim, który szedł z wojskiem przez śląską ziemię, bo innej drogi do Wiednia nie było. W Żorach wojsko rozłożyło się na pewnej polanie, gdzie rósł dąb. Kawałek dalej była studnia. Król z wojskiem zjadł kolację. Całe towarzystwo poszło spać. Ale Sobieski nie mógł zasnąć. Zaczął rozmowę ze swoim podwładnym - zwykłym chłopem, który powiedział mu, że Żory to piękne miasto, żyją w nim bogaci ludzie, którzy pracy się nie boją. Wytapiają żelazo, mają kuźnie. Zaczęło świtać. Chłop zagrał na jutrznię. Na odchodne król zostawił tu na pamiątkę obrazek Matki Boskiej na dębie. Przez lata obrazek niszczał. Odnowił go pewien malarz, który namalował Matkę Boską na większej desce. Studnia wyschła, gdy budowano drogę do Katowic.

Inne drzewa-symbole Żor:

1) Mała kapliczka na lipie
Kolejne drzewo-symbol w Żorach to lipa, znajdująca się obok budynku nr 107 przy ul. Rybnickiej. Na drzewie mieści się drewniana kapliczka, a w jej wnętrzu postać Jezusa Frasobliwego w cierniowej koronie, który ręką podpiera głowę. Jezus jest otoczony wianuszkiem kwiatów. Na górze kapliczki znajduje się mały krzyż.
Data powstania tej kapliczki jest nieznana. Lipa z kapliczką otoczona jest kultem. Modlą się przy niej okoliczni mieszkańcy, ale i kierowcy zatrzymujący się przy ul. Rybnickiej.

2) Ocalona lipa z Wodzisławskiej
Z końcem wiosny tego roku zakończył się wielki remont ul. Wodzisławskiej. Na szczęście ocalono dorodną lipę przy tutejszych garażach. Na jej wycięcie nie zgodzili się mieszkańcy. W końcu urzędnicy musieli to zaakceptować. Drzewo zostało. Teraz wyróżnia się na całym fragmencie ul. Wodzisławskiej od Ronda Francuskiego Montceau-les-Mines ("z kogutkiem") do Ronda Wodzisławskiego. Lipa idealnie komponuje się z bordowymi klonami, które tu posadzono. Teraz jest symbolem Wodzisławskiej.

3) Wierzby budzą kontrowersje
Sporo kontrowersji budzą dwie wierzby, które znajdują się przy obelisku obok budynku Gimnazjum nr 2. Urzędnicy zastanawiają się nad ich wycinką w związku z planami przebudowy ul. Klimka, która jest planowana w 2013 r. Obelisk stąd ma zostać przeniesiony do pobliskiego cmentarza przy kościele farnym w Śródmieściu. W jego miejscu ma powstać nowoczesna fontanna. Część mieszkańców uważa, że stare wierzby powinny iść pod piłę, bo liście brudzą ulicę.