18+

Treść tylko dla pełnoletnich

Kolejna strona może zawierać treści nieodpowiednie dla osób niepełnoletnich. Jeśli chcesz do niej dotrzeć, wybierz niżej odpowiedni przycisk!

Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Dzielnica Osiny Żory: Tradycyjna Wigilia [ZDJĘCIA]

Katarzyna Śleziona
Dzielnica Osiny Żory: Tradycyjna Wigilia
Dzielnica Osiny Żory: Tradycyjna Wigilia Katarzyna Śleziona
Poznają zwyczaje związane z kiszeniem kapusty i skubaniem pierza, a także próbują pisać gęsim piórem lub dowiadują się, czym były cepy i fachle. To tylko niektóre z tematów lekcji regionalizmu na żywo, które biją rekordy popularności w świetlicy w żorskiej dzielnicy w Osinach. Gościliśmy tu 13 grudnia na lekcjach regionalizmu, w której wzięły udział uczniowie z SP nr 2 w Orzeszu i SP nr 10 w Orzeszu Woszczycach. Zobacz: Dzielnica Osiny Żory: Tradycyjna Wigilia [ZDJĘCIA]

Dzielnica Osiny Żory: Tradycyjna Wigilia [ZDJĘCIA]

Poznają zwyczaje związane z kiszeniem kapusty i skubaniem pierza, a także próbują pisać gęsim piórem lub dowiadują się, czym były cepy i fachle. To tylko niektóre z tematów lekcji regionalizmu na żywo, które biją rekordy popularności w świetlicy w Osinach. Rocznie w zajęciach uczestniczy ponad 20 tysięcy dzieci z całego województwa śląskiego. Co ważne przedszkolaki, jak i uczniowie ze szkół podstawowych z Żor, Rybnika, Jastrzębia, a także Gliwic, Chorzowa, czy Rudy Śląskiej aktywnie uczestniczą w scenkach i warsztatach artystycznych w ramach zajęć, a także słuchają pięknych opowieści w gwarze śląskiej, poznają legendy, przesądy i dawne zwyczaje.

ZOBACZ TEŻ: Dzielnice Żor: Osiny pamiętają o tradycji. Dawniej biegały kaczki, dziś rosną domy ARCHIWALNE ZDJĘCIA!

Polub nas na Facebooku

- Dzieci, które przyjeżdżają do nas po raz pierwszy, chcą do nas wracać. Podoba się im forma zajęć. Cieszymy się z tego powodu. Zainteresowanie ze strony przedszkoli i szkół jest tak duże, że mamy już nawet zapisy na 2015 rok – przyznaje Jadwiga Tabor, szefowa Centrum Edukacji Regionalizmu w Osinach, od 2010 roku działającym przy Muzeum Miejskim w Żorach, które organizuje lekcje regionalizmu na żywo. Zajęcia prowadzą głównie nauczyciele wykształcenia przedszkolnego i kształcenia zintegrowanego, którzy doskonale przekazują tradycje i obrzędy Górnego Śląska.

My postanowiliśmy odwiedzić świetlicę w zeszły piątek i sprawdzić, jak wyglądają lekcje regionalizmu na żywo. Na pierwszych zajęciach w lekcjach uczestniczyli uczniowie ze Szkoły Podstawowej nr 2 w Orzeszu i Szkoły Podstawowej nr 10 w Orzeszu – Woszczycach.

Na pierwszym piętrze sala zaadaptowana jest w dawną śląską kuchnię. Za chwilę uczniowie zobaczą, jak dawniej wyglądały przygotowania do Wigilii i sama wieczerza. Jest trzech aktorów z Żorskiego Centrum Edukacji Regionalnej: Joanna Kipka w roli matki, Ludwik Wróbel w roli taty i Mariola Spendel w roli ciotki, ale żeby scenka była kompletna pani Joanna zaprasza z publiczności trójkę aktorów: panią nauczycielkę i dwóch uczniów. Wszyscy pięknie przebrani w ludowe stroje są gotowi do zadania.

- Powiedzcie, czym jest dobry uczynek?- pyta dzieci pani Joanna. - Jest wtedy, gdy ktoś czekoladą się podzieli albo powie dobre słowo – odpowiada jeden z uczniów. - Kiedyś dzieci zbierały dobre uczynki, którymi były ździebełka trawy, a potem zanosiły je do żłóbka Pana Jezusa – mówi pani Joanna. Potem rozdaje każdemu ździebełko trawy i prosi, żeby odwrócić się do swojego sąsiada i powiedzieć mu dobre słowo.

Rozpoczyna się przygotowanie do kolacji wigilijnej. Tata rodziny biegnie szybko do lasu po choinkę, a mama krząta się w kuchni, a trójka dzieci jej pomaga. Przychodzi ciotka, stara panna. Wszyscy zasiadają do stołu. Jest 12 potraw, a żaden z domowników wcześniej od stołu nie odchodzi, bo to źle wróży. Ale za to domownicy wyciągają spod stołu ździebełka trawy. Im dłuższe, tym lepiej - to znak że będą długo żyć.

Jest wspólne śpiewanie kolęd, a mama opowiada opowieść o nowo narodzonym Jezusku, Maryi i Józefie, którzy szukają schronienia w chatce. Pukają do domu zbójnika. Wydarza się cud, bo mężczyzna łagodnieje, a chore dziecko zostaje obmyte wodą i wrzody, którymi miał pokrytą skórę, w cudowny sposób znikają.

Nie brakuje też innych wróżb. Najstarsza córka i stara ciotka idą też do kuchni i biorą tyle patyków, ile potrafią przynieść w jednej dłoni. Córka ma cztery – do pary. To znak, że wyjdzie za mąż. Ciotka przynosi trzy patyki – nie ma pary. To znak, że nadal pozostanie starą panną.

Kończy się odgrywanie scenki, a na koniec wszyscy robimy sobie pamiątkowe zdjęcie.

W drugiej części zajęć regionalizmu
nauczycielki z ŻCR: Barbara Karwot i Urszula Wróbel prowadzą warsztaty artystyczne – tym razem są to jasełka. Kilkoro uczniów wciela się w postacie Świętej Rodziny, aniołków, pastuszków i trzech królów oraz w gwiazdę betlejemską. Po krótkim instruktażu, dzieci łapią w mig zasady odgrywania swojej roli w scence, a potem na zaczyna się pantonima. Gra klimatyczna muzyka. Panu Ludwikowi szklą się oczy. To wzruszające jasełka, chyba najbardziej chwytające za serce, jakie w życiu widziałam – zgadzam się z panem Ludwikiem.

Od lat zajęcia z regionalizmu cieszą się olbrzymią popularnością. Zajęcia odbywają się cztery razy w tygodniu w godzinach: 8.30-10.30 – pierwsze zajęcia, 10-12 – drugie zajęcia i 12-14 – trzecie zajęcia. W jednych zajęciach uczestniczy grupa do 50 dzieci. Jedna lekcja kosztuje 7 złotych od osoby. Lekcje i warsztaty artystyczne prowadzą nauczyciele wykształcenia przedszkolnego i kształcenia zintegrowanego. Przekazują tradycje i obrzędy Górnego Śląska.

Inne są programy (w zależności od miesiąca) dla przedszkolaków, uczniów klas 1-3 i klas 4-6 ze szkoły podstawowej.

Dla przykładu przedszkolaki w styczniu uczą się m.in. tradycyjnych tańców śląskich, a w lutym poznają zwyczaj darcia pierza, by w marcu wnieść Gaika, symbolu pożegnania zimy i powitania wiosny. Z kolei kwiecień to już czas dla dzieci, gdy maluchy poznają zwyczaje związane z Wielkanocą, a w maju poznają legendy i bajki śląskie. Maj przynosi za to zabawy naszych dziadków, czyli klipę i zuskę, a w czerwcu przedszkolaki uczą się np. maglować. We wrześniu dzieci mają zajęcia na podwórku z wykorzystaniem dawnych narzędzi potrzebnych do zbierania plonów oraz poznają dawne ubrania codzienne i odświętne. Z kolei październik to już robienie zapasów na zimę dawnymi zwyczajami. W listopadzie czekają zabawy z Karlikiem i Karolinką oraz wizyta w zainscenizowanej kopalni, a w grudniu to już poznawania dawnych obrzędów wigilijnych.

Natomiast uczniowie z klas 1-3** w styczniu bawią się z kotylionami i śpiewają przyśpiewki śląskie, w lutym poznają zwyczaje związane ze szkubaniem pierza, a w marcu ubierają kukły Marzanny i Marzanioka. Z kolei kwiecień to czas poznawania zwyczajów m.in. świecenia palmy wielkanocnej, a maj to czas, by poznać jeszcze postacie bajkowe: utopka, beboka, straszka, połednicy, podciepa. Natomiast w czerwcu jest wizyta u starki w chałupie i poznawanie prac w dawnym gospodarstwie domowym z wykorzystaniem dawnych sprzętów np.: balii, rompla, magla, drabinioka. Natomiast wrzesień to poznawanie dawnych urządzeń i maszyn rolniczych, a październik to dowiadywanie się, jak wyglądał dawny zwyczaj kiszenia kapusty. Z kolei listopad to czas dla starych przesądów górniczych i scenki ze Skarbnikiem – duchem kopalni, a grudzień to już zajęcia pod hasłem „W Adwenta ziemia święta”.

Z kolei uczniowie klas starszych – 4-6 ze szkół podstawowych w styczniu mają zajęcia pod nazwą „Tajemnicza skrzynia”, a w lutym „Furgo pierze tu i tam”. Poza tym w marcu uczniowie poznają tajemnice kuchni śląskiej, a w kwietniu – zwyczaje związane z Wielkanocą, Wielkim Tygodniem, Niedzielą Palmową. Maj to już zabawy podwórkowe z wykorzystaniem m.in. felgi od roweru, gumy, sznurka, czy patyków. Z kolei w czerwcu czekają na uczniów zajęcia „Magii Nocy Świętojańskiej”. We wrześniu dzieci poznają zwyczaje dożynkowe, a w październiku mają zajęcia pn. „Kiszona kapusta smaczna i zdrowa”, a w grudniu - „Zwyczaje bożonarodzeniowe”.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Jak działają oszuści - fałszywe SMS "od najbliższych"

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na zory.naszemiasto.pl Nasze Miasto