Tablica "Tobie Polsko" zawisła na dworcu kolejowym w Żorach. Przypomina o III Powstaniu Śląskim. "Żorski dworzec był punktem strategicznym"

Z historycznego punktu widzenia to była jedna z ważniejszych chwil w Żorach w ostatnich latach. W czwartek, 30 września w mieście odsłonięto symboliczną tablicę "Tobie Polsko", upamiętniającą miejsca, w których toczyły się walki III Powstania Śląskiego.

Wraz z włodarzem miasta, odsłonił ją wiceprezydent Żor, Daniel Wawrzyczek, a także przewodniczący Rady Miasta, Piotr Kosztyła. Uroczystość przebiegała w bardzo podniosłej atmosferze. Rozpoczęła się od odsłuchania hymnu państwowego, a zakończono ją odegraniem miejskiego hejnału Żor.

Dowód historycznych wydarzeń, które rozgrywały się na terenach miast obecnego Górnego Śląska, ale nie tylko w postaci pamiątkowej tablicy, w setną rocznicę ostatniego niepodległościowego zrywu Ślązaków włodarzom miast podczas uroczystych obchodów zakończenia powstania przekazał prezydent Andrzej Duda.

Symboliczna tablica trafiła także do w ręce prezydenta Żor, Waldemara Sochy. Władze miasta postanowiły, żeby umieścić ją na fasadzie budynku przechodzącego metamorfozę dworca kolejowego.

Jak podkreśla Tomasz Górecki, z Muzeum Miejskiego w Żorach, wybór tego miejsca nie jest przypadkowy, gdyż przyczyniło się ono w walkach powstańców.

- Ten budynek był świadkiem dramatycznych wydarzeń sprzed stu lat. Już w chwili wybuchu III Powstania, w nocy z 2 na 3 maja 1921 roku, dworzec został zajęty przez pododdział powstańczy z batalionu dowodzonego przez Nikodema Sobika - opowiada o żorskim dworcu w czasie III Powstania Śląskiego historyk.

To jednak nie jedyny powód, dlaczego w Żorach pamięć o ostatnim śląskim zrywie uhonorowano właśnie na budynku dworca, który przed stu laty był miejscem, w którym powstańcy mieli okazję zyskać przewagę nad przeciwnikiem.

- Stacja kolejowa była miejscem strategicznym. Z Żor na powstańczy front Wojskowy Zakład Gospodarczy nr 2 wysyłał żywność i amunicję, zaś pociągami trafiali tu ranni do powstańczego szpitala zorganizowanego w naszym mieście przez Kolumnę Sanitarną Grupy Południe - wyjaśnia Tomasz Górecki.

Zauważa, że to właśnie dzięki nim powstańcze oddziały mogły się przemieszczać. A oprócz nich poruszały się nimi także powstańcze pociągi pancerne, które wspierały armię.

Jak dodaje Tomasz Górecki, w budynku dworca przez cały okres powstania - od początku maja do pierwszych dni lipca - stacjonował posterunek wydzielony z I kompanii wartowniczej. Z kolei już po zakończeniu walk, z dworca powstańcze oddziały wyruszyły do dziedzic po polskiej stronie granicy.

Nieprzypadkowy oprócz wyboru miejsca, jest również kształt i wygląd tablicy wzorowanej na sztandarze powstańców z 1920 roku. - Mają one sprawić, by miejsca pamięci Powstań Śląskich były uhonorowane w godny sposób i nie uległy zapomnieniu - zauważył Tomasz Górecki.

Zdaniem prezydenta Żor, Waldemara Sochy pamiątkowa tablica na pewno przykuje uwagę mieszkańców i skłoni ich do refleksji nad historią miasta.

- To jest nie do przecenienia. Żeby poczuć się lokalnym patriotą, trzeba poznać tradycję i historię ziemi na, której się mieszka, gdzie się urodziło. Myślę, że to będzie ważne przede wszystkim dla tożsamości młodego pokolenia - zaznaczył włodarz Żor.

Przy okazji odsłonięcia tablicy na budynku dworca kolejowego w Żorach, nie zabrakło pytań o moment jego oddania do użytku. Termin - przypomnijmy - był już kilkakrotnie odsuwany w czasie.

Tym razem, jak udało nam się dowiedzieć, zakończono już prace budowlane. To jednak wcale nie oznacza jego przekazania w ręce użytkowników.

Prezydent Waldemar Socha zdradził, że wciąż konieczne jest wyposażenie wnętrz wyremontowanego dworca na rzecz działających w nim instytucji, ale nic nie stoi na przeszkodzie, żeby na dniach zaczęli z niego korzystać pasażerowie kolei. Konkretna data jednak nie padła.