Ratusz w Żorach: Chcą odtworzyć zabytek sprzed 200 lat!

Ratusz w Żorach

: Chcą odtworzyć zabytek sprzed 200 lat!

W naszym województwie nie brakuje zabytkowych ratuszy, które są perełkami centrów miast. Cieszy to, że w wielu miastach okazałe gmachy przeszły już poważne liftingi i są dziś pięknymi wizytówkami Pszczyny, Częstochowy, czy Bielska-Białej. W murach jednych po remontach mieszczą się albo siedziby muzeów (np. Tychy, Częstochowa), albo władz miejskich (Bielsko-Biała, Pszczyna). Tymczasem swój ratusz na Rynku chce mieć także miasto Żory.

Członkowie Towarzystwa Miłośników Miasta Żory zabiegają o to, aby po ponad 200 latach na Rynku odtworzyć zabytkowy ratusz, który był głównym i centralnym obiektem w średniowiecznych Żorach. – Ratusz przez wieki był najważniejszym elementem architektonicznym górnośląskich rynków i świadczył o prestiżu, znaczeniu i zamożności miast. Niestety żorski dawny ratusz ulegał poważnym zniszczeniom w czasie pożarów, jakie w 18 i 19 wiekach nękały miasto Żory. Był odbudowywany, ale po pożarze z 15 sierpnia 1807 roku zapadła decyzja o jego rozbiórce. Powrót ratusza na płytę żorskiego rynku powinien doczekać się urzeczywistnienia, co byłoby zgodne z tradycjami miast śląskich a ponadto świadczyłoby o dbałości zachowania historycznego wyglądu naszego miasta - mówi Henryk Buchalik, prezes TMMŻ. - Chcielibyśmy, aby nowy ratusz przypominał dawną budowlę z wieżyczką, ale oczywiście był mniejszej wielkości. Chcielibyśmy w nim stworzyć pałac ślubów i siedzibę Rady Miasta Żory – dodaje Buchalik.

Zobacz też: STARY MŁYN - zdjęcia! Tutaj czas, jakby się zatrzymał!

Polub nas na Facebooku

Kamienice z ul. Murarskiej, które sie sypią! FOTO
Pałac w Baranowicach idzie w odstawkę. Dlaczego? FOTO
Członkom TMMŻ marzy się także, aby budynek nowego ratusza połączyć podziemnymi korytarzami z sąsiednim budynkiem magistratu. – Pod płytą Rynku znajdowały się dawniej podziemne korytarze, jednak w czasie drugiej wojny światowej zostały zagruzowane. Można byłoby tu utworzyć nowe wejścia, jednak nie wiadomo, czy dałoby się je odtworzyć. W tych podziemiach można byłoby przechowywać np. dokumenty Urzędu Miasta, któremu wciąż brakuje miejsca na archiwum. Myślę, że korytarze można byłoby wykorzystać w dwóch celach – na potrzeby archiwum oraz na miejsce spacerów mieszkańców i spotkań z historią – dodaje Buchalik.
O tym, jak wyglądał dawny ratusz, możemy jedynie odnaleźć na specjalnej rycinie z 1766 r. F. B. Wernera, umieszczonej na Bramie Górnej w Żorach oraz wyczytać z „Historii Miasta Żory na Górnym Śląsku” z 1888 roku, autorstwa Augustyna Weltzla, dawnego pisarza górnośląskiego. „W suterenach znajdują się, oprócz mieszkań służbowych woźnego sądowego i niższego urzędnika miejskiego, restauracja i wartownia. Na pierwszym piętrze znajdują się pomieszczenia sądu okręgowego i sala rozpraw, a na drugim piętrze – pomieszczenia służbowe władz magistratu, sala ratuszowa oraz pokoje służbowe burmistrza” – czytamy w „Historii Miasta Żory na Górnym Śląsku”.
Co ciekawe, niektóre źródła podają, że to właśnie w budynku ratusza w 1702 roku rozpoczął się pożar, który doszczętnie strawił zabudowę rynkową - po tym pożarze zaczęto obchodzić trwające do dzisiaj Święto Ogniowe w Żorach, unikatowe w skali całej Europy. Pożar miał wybuchnąć przez nieposkromiony apetyt na... zająca. Taką zachciankę zażyczył sobie rajca miejski, Andrzej Peisker. - Rajca wrócił z pobliskiej wioski z biesiady. Radnemu, rozochoconemu zabawą, apetyt, mimo późnej pory w dalszym ciągu dopisywał i kazał sobie upiec zająca. Pożar wybuchł 11 maja 1702 roku pół godziny przed północą - mówi Tomasz Górecki, pracownik żorskiego muzeum.
Czy ratusz wróci do Żor? – Cały czas opracowujemy projekt rewitalizacji żorskiej Starówki i zbieramy wszelkie pomysły. Niewykluczone, że pomysł budowy ratusza zostanie zrealizowany – mówi Bronisław Jacek Pruchnicki, doradca prezydenta do spraw infrastruktury.
Tym samym miasto Żory chciałoby wejść do grona tych miast, które mają swoje ratusze. Perełką Pszczyny jest ratusz, którego początki sięgają co najmniej I połowy XVII wieku. Po licznych przebudowach, dzisiaj jest siedzibą władz miejskich. Przyciąga też w ratuszu m.in. zegar na wieży ratuszowej obecny tu od 1993 r. wieża oraz herby 12 sołectw, wchodzących w skład gminy Pszczyna, obecne w sali ratusz od 1999 r.
Ozdobą Częstochowy też jest ratusz. Mieści się dziś w nim Muzeum Częstochowskie z wieżą widokową. Został gruntownie wyremontowany ponad 7 lat temu.
Muzeum Miejskie w Tychach wprowadziło się też do historycznego budynku ratusza. Na strychu powstały pracownie fotograficzna i plastyczna, na piętrze - pomieszczenia biurowe, na parterze - sale ekspozycyjne. Prawie 100 lat temu znajdowała się w ratuszu administracja gminy Tychy. Na parterze przyjmowano petentów, na piętrze znajdowało się mieszkanie naczelnika gminy, na strychu - pomieszczenie dla stróża. Na przełomie XX i XXI wieku mieściła się tu prokuratura.
Z kolei od 1951 r. w Bielsku-Białej ratusz jest siedzibą prezydenta, rady miejskiej oraz części wydziałów urzędu miejskiego. Pierwotnie znajdował się tu magistrat miasta Białej, Komunalna Kasa Oszczędności i inne instytucje oraz mieszkania urzędników.